Deklaracja programowa
Wiek XX poczynił olbrzymie i zasadnicze zmiany w życiu społecznym, politycznym i ekonomicznym Europy. Idee, które okazały się utopijne, przez kilkadziesiąt lat trwania i barbarzyńskiego działania przyniosły katastrofalne szkody w wielu dziedzinach życia społecznego. Szkody te szczególnie dotknęły warstwy wyższe, w tym stan szlachecki. W obu wojnach światowych i wyzwoleńczych, a szczególnie wskutek działań obłąkańczej i zbrodniczej ideologii komunistycznej stan szlachecki poniósł olbrzymie straty. W PRL pozbawiony, jak cały naród, praw podstawowych był ze szczególną zaciekłością wyszydzany, dyskryminowany, więziony i mordowany przez rodzimych renegatów. Został skazany na niebyt i wymazanie ze świadomości społecznej.
Na przekór temu część środowiska świadoma pochodzenia, wartości i swej roli w społeczeństwie zachowała im wierność i wewnętrzną zwartość. Jednak znaczna część zagubiła się w trudnej szarzyźnie codzienności i walce o byt. Puściła w zapomnienie świadomość pochodzenia i wartości, jakie szlachta Rzeczypospolitej, mimo wad nieobcych żadnemu środowisku, wniosła w życie państwa i narodu. Przeszło półwieczna indoktrynacja poczyniła olbrzymie i negatywne zmiany w mentalności społeczeństwa. Po dziś dzień na kształt trucicielskiego jadu wnika w krwiobieg życia publicznego i prywatnego. Nastąpił upadek wartości budowanych w ciągu setek lat przez pokolenia przodków. Działania zmierzające do zniszczenia szlachty i stanowiących jej fundament wartości spowodowały odejście w zapomnienie godności, uczciwości, obowiązkowości, honoru, dobrych obyczajów i wychowania, pracy dla ojczyzny i patriotyzmu.
Z uwagi na powyższy stan rzeczy zamierzamy:
- zintegrować i zorganizować środowisko szlacheckie, by wspólnie pracować nad przywróceniem wartości w służbie Narodu i Państwa Polskiego,
- organizować konferencje, odczyty, spotkania dyskusyjne i towarzyskie na tematy związane ze szlachtą polską, jej aktualnymi problemami i jej historią,
- propagować kulturę i dobre obyczaje w nawiązaniu to etosu rycerskiego,
- poświęcić szczególną uwagę młodzieży zachęcając ją do podnoszenia swojego poziomu przez zdobywanie wykształcenia i obyczajne, godne postępowanie,
- nawiązywać kontakty z polską szlachtą rozproszoną wskutek wojen
- i wydarzeń politycznych po całym świecie, szczególnie za wschodnią granicą,
- utrzymywać kontakty z zagranicznymi organizacjami szlacheckimi,
- dbać i propagować dbałość o dobra kultury materialnej i duchowej – zabytki architektury, sztuki i rzemiosła, miejsca pamięci narodowej i rodzinnej, jako ważnego składnika szeroko rozumianej kultury polskiej,
- promować badania nad historią własnych rodzin,
- propagować tworzenie szlacheckich organizacji rodzinnych i rodowych oraz wspierać istniejące,
- umacniać w świadomości społecznej znaczenie podstawowych wartości Rzeczypospolitej Wielu Narodów (jak: honor, godność, własność, rodzina, odpowiedzialność, prawda, patriotyzm),
- przeciwdziałać wszelkim przejawom uzurpacji i próbom oczerniania środowiska szlacheckiego,
- przywracać w świadomości społecznej rzeczywisty i wolny od przekłamań, obraz szlachty polskiej.
Działając współcześnie nie zamierzamy odzyskiwać przywilejów, czy schlebiać własnej próżności, ale stawiając na wartości intelektualne i moralne powrócić do polskiego życia społecznego, by odgrywać w nim aktywną rolę.
Tekst Deklaracji w brzmieniu ustalonym na Konwencie Członków Związku Szlachty Polskiej odbytym w Warszawie 16 września 2001 r.